Format A4 jest znany, choć niekoniecznie z nazwy, wszystkim, którzy kiedykolwiek otrzymali urzędowe pismo, kupowali materiały biurowe, lub chodzili do szkoły. Symbolem tym są opisywane ryzy papieru, materiały papiernicze, a nawet galanteria skórzana. Ze względu na powszechność tego formatu warto zapamiętać, jakie są wymiary kartki A4 i stosować tą wiedzę w codziennym życiu.
Skąd się wzięły wymiary A4?
Wymiary kartki A4 zostały ustalone i znormalizowane w 1922 roku, czyli ponad 100 lat temu w Niemczech, w oparciu o tzw. współczynnik Lichtenberga, polegający na zachowaniu proporcji arkusza papieru 1:√ 2. Dzięki zastosowaniu takiego współczynnika kartki formatu A, po przecięciu lub złożeniu na pół dłuższej krawędzi zachowują ten sam współczynnik kształtu. Mniejszy rozmiar papieru w formacie A stanowi połowę powierzchni większego formatu w tej samej serii.
W Polsce format ten został oficjalnie przyjęty w 1957 roku, natomiast w 1975 roku został objęty normą międzynarodową ISO 216.
Jakie są wymiary kartki A4?
Arkuszem wyjściowym dla formatu A był format A0, którego powierzchnia wynosiła 1 m2.
Zginając arkusz wzdłuż dłuższego boku, otrzymuje się format A1. Po kolejnym zgięciu A2, później A3 itp. Najmniejszym znormalizowanym arkuszem jest format A10, przy czym we wszystkich tych formatach został zachowany przedstawiony powyżej współczynnik proporcji √ 2.
Jakie więc ma kartka A4 wymiary? Jeżeli:
- A0 to 841 × 1189 mm,
- A1 to 594 x 841 mm,
- A2 to 420 x 594 mm,
- A3 to 297 x 420 mm,
to biorąc pod uwagę, że należy podzielić dłuższy z boków „wcześniejszego” formatu A3 przez 2 i zaokrąglić do 1 mm, łatwo przeliczyć, iż wymiary strony A4 będą wynosić: 197 mm x 210 mm (420 mm należy podzielić przez 2).
Tą samą zasadę stosuje się przy obliczaniu kolejnych arkuszy formatu A, czyli:
- A5 to 148 x 210,
- A6 to 105 x 148,
i tak dalej.
Wymiary formatu A podaje się w mm, ze względu na zaokrąglenie obliczeń do 1 mm, co niektórym osobom może sprawić trudności, w przeliczeniu na cm. Wymiar kartki A4 w cm to 21 cm na 29,7 cm.
Papier A4 – wymiary wykorzystywane w praktyce.
Oczywistym, praktycznym zastosowaniem papieru formatu A4 jest drukowanie i kserowanie. Podczas gdy format A5 dedykowany jest głównie do zeszytów, ulotek i zaproszeń, wymiary kartki A4 wykorzystywane są do wszelakiego rodzaju pism, opracowań, operatów i innych dokumentów. Zgodnie z tym formatem produkowane są urządzenia biurowe, takie jak ksera, drukarki, bindownice czy laminatory. Artykuły biurowe: teczki, obwoluty, segregatory również dostosowane są do wymiarów A4. Okazuje się jednak, że wymiary A4 mają o wiele szersze zastosowanie.
Wymiary kartki A4 a przeliczanie wagi
Standardowa gramatura papieru kserograficznego A4 wynosi 80 g na m2. Patrząc na wymiary strony A4 łatwo przeliczyć, iż jest to 1/16 formatu A0 który, jak wiadomo, ma powierzchnię 1 m2 (czyli waży 80 gram). 80 podzielone przez 16 daje 5, co stanowi wagę 1 kartki papieru w formacie A4. Wysyłając plik dokumentów bez ważenia, można w ten sposób określić wagę, potrzebną do deklaracji na poczcie, lub u kuriera.
Wymiar kartki A4 a rysunek techniczny
Rysunki techniczne są tworzone na standardzie formatu A. Duże rysunki złożeniowe, ze względu na ilość detali, najczęściej są drukowane na większych formatach, jednak kartka A4 wymiary ma idealne dla rysunków warsztatowych, gdzie rozrysowane są poszczególne, pojedyncze elementy. W rysunku technicznym specjalnie dla formatu A określono techniczne szerokości linii rysunkowych. Przykładowo ciągła, gruba linia na arkuszu A1 ma grubość 0,5 mm, podczas gdy dla papieru A4 wymiary grubości linii to 0,35 mm. Standaryzacja grubości linii pozwala na zachowanie czytelności rysunku.
Kartka A4 – wymiary stosowane w modzie
Projektując eleganckie aktówki, studenckie plecaki, a nawet torebki dla pań, projektanci dostosowują pod papier A4 wymiary torebek, plecaków czy ubrań. Podczas projektowania zwracają szczególną uwagę, czy zmieści się w nich standardowy zeszyt lub tekturowa teczka A4, zawierająca ważne dokumenty. Takie posunięcie sprawia, że kupowana galanteria nie tylko zachwyca wyglądem, ale jest również praktyczna, a przez to – chętniej kupowana przez wszystkich, którzy przenoszą dokumenty w formacie A4. Format ten często wykorzystywany jest w zabiegach marketingowych, gdy docelową grupą odbiorców są biznesmeni lub uczniowie.
Meble biurowe dobrane pod wymiary kartki A4
Meble biurowe, a nawet całe biura i archiwa są tworzone pod wymiary kartki A4. Głębokość szaf, w których przetrzymywane są dokumenty, jest dostosowana do tego najpopularniejszego formatu. Wysokość regałów nie może być mniejsza niż 30 cm – w przeciwnym razie nie zmieści się tam postawiona pionowo dokumentacja, składająca się z kartek A4. Rozmiary szuflad, kontenerów biurkowych, szaf archiwizacyjnych – wszystko to również jest projektowane pod wymiary strony A4.
Jak znajomość wymiarów kartki A4 w cm może się przydać w życiu codziennym
Kartka A4 w warunkach domowych, w sklepie lub na wycieczce może zastąpić linijkę. Chcąc zmierzyć, czy nowy mebel będzie pasował do sypialni, nie trzeba szukać w sklepie miary lub prosić o nią sprzedawcy. Wystarczy zapamiętać, że wymiary kartki A4 w cm to 21cm na 29,7 cm (czyli praktycznie 30 cm). Kartka złożona na pół to w przybliżeniu 10 cm na 15, a jeszcze na pół – 5 cm na 7,5. W ten sposób, przykładając kartkę do mierzonego przedmiotu, można swobodnie uzyskać potrzebny wymiar.
Formaty, które towarzyszą standardowi A4.
W ślad za formatem A zdefiniowano dwa inne formaty pomocnicze, które uzupełniają ten podstawowy. Nazwano je kolejnymi literami alfabetu: B i C. Format B ma zastosowanie głównie w branży drukarskiej: podczas produkcji książek niezbędna była obcinana później przestrzeń robocza papieru: miejsce chwytu maszyny lub marginesy, na których drukowano znaczniki. Podobnie jak w wymiary kartki A4 determinują obecne kserokopiarki, czy drukarki, wymiary maszyn drukarskich były dostosowywane pod format B.
Pomocniczy format C, używany głównie do produkcji kopert, powstał w celu zabezpieczenia formatu A. Nieco większe niż papier A4 wymiary koperty gwarantują komfortowe wkładanie i wyjmowanie dokumentów, bez obawy ich uszkodzenia. W podobnym celu stworzono nietypowy format DL. Koperty wyprodukowane w tym formacie, są nieco większe niż wymiary strony A4, złożonej na 3 części. W ten sposób składane są i wysyłane zarówno oficjalne pisma, jak i eleganckie zaproszenia.
Wymiary kartki A4 – format, który podbił świat
Format A4 jest stosowany z powodzeniem praktycznie na całym świecie. Wyjątkiem są Stany Zjednoczone, które wprowadziły swoje własne standardy: Letter i Legal, nieposiadające jednak prawidłowych proporcji, przydatnych w codziennym życiu. Ze standardów USA korzysta kilka krajów, co wynika w głównej mierze z konieczności biznesowego dostosowania się do silniejszego partnera. Podstawowym formatem pozostają jednak wymiary kartki A4. Zastosowanie formatu A jest wszechstronne: na kartkach A4 powstają pierwsze, dziecięce rysunki i drukowane są dokumenty wagi państwowej. Wymiar kartki A4 w cm może służyć za podręczną miarkę, gdy trzeba szybko coś zmierzyć. Wymiary A4 to w końcu wyznacznik dla wielu branż przemysłowych: modowej, czy meblarskiej.
